Late Middeleeuwen
Wie een blik werpt op het provinciewapen van Limburg, ziet in de linkeronderhoek drie hoorntjes. Ze behoren tot het familielogo van de Graven van Horne. In de dertiende eeuw kwamen de Van Horne’s naar Weert. Zij vestigden zich in Weert in de Aldenborgh op de Biest 43.
In 1435 wordt een aanvang gemaakt met de bouw van de Nijenborgh, het kasteel op de Biest 1. Archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat de restanten van de voorhof en hoofdburcht van het kasteel en de historische tiendschuur nog grotendeels onder de oppervlakte aanwezig zijn.
Graven Van Horne
De Heren van Weert ontvangen de titel Graaf van de toenmalige keizer van het Roomse Rijk Frederik III in 1450. Vanaf dat moment zijn het de Graven van Horne. De laatste graaf in deze dynastieke lijn is Philips van Horne. Hij was de neef van Willem van Oranje en werd op 5 juni 1568 onthoofd, samen met Lamoraal van Egmont, op de Grote Markt in Brussel. Ondermeer dit dramatisch gebeuren markeert de 80-jarige Oorlog (1568-1648).
Stadswording van Weert
De Van Horne dynastie was bepalend voor de ontwikkeling van Weert vanaf de 14e eeuw. Veel kenmerken uit die tijd zijn nog altijd zichtbaar óf ondergronds aanwezig: zoals bij kasteel De Nijenborgh, de Martinuskerk, het Minderbroedersklooster (de voormalige Aldenborgh), het Birgittinessenklooster, de singels waar ooit stadsgrachten lagen, de stadswaterput op de Markt, het stratenpatroon, de Weerterbeek en bij de stadspoorten (gemarkeerd door kanonnen).
Medio 15e eeuw ontstaan uit kerkelijke broederschappen, met ondersteuning van de Van Horne’s, drie stadsschutterijen. De Jonge Schutten bestaan nog steeds voort in het historisch St. Catharinagilde 1480 en de Mariabroederschap bestaat, heropgericht, ook nog steeds.
In 1500 wordt de St. Martinuskerk onder invloed van de Van Hornes vernieuwd. In 1550 bouwt graaf Philips van Horne het stadhuis aan de Markt. Met dit alles is Weert een echte Van Horne stad. Dan is er nog een stukje immaterieel erfgoed… nog altijd is er een verschil in het Weerter dialect binnen de singels (de historische stad) en de periferie.
Download de app
LET OP: De speerpunt bevindt zich in het Kasteelpark Nijenborgh (voorheen het stadspark Weert).
TIP: Deze locatie is onderdeel van de Archeo belevingsroute op het eiland van Weert en de archeologische fietsroute Weert het eiland en haar sferen.
Meer informatie over Van Horne en erfgoed in Weert
Biografie Philips en overige info
Artikel: Weert Van Hornestad
Animatie: Kasteel De Nijenborgh
VVV-stadswandeling Van Horne
Info archeologie (o.a. Tiendschuur)
Gemeentelijke facebookpagina erfgoed Weert
Stichting streekarcheologie
Informatie over erfgoed Van Horne